Γερμανία: Ένας χρόνος από το άνοιγμα των συνόρων

‘Ήταν πριν από ένα χρόνο -τέτοιες ημέρες- όταν ένα από τα μεγαλύτερα προσφυγικά και μεταναστευτικά κύματα της νεώτερης ιστορίας, έκανε με δραματικό τρόπο την εμφάνισή του στην Ευρώπη.

Οι εικόνες που έφθαναν από την Ουγγαρία ήταν πρωτοφανείς. Καραβάνια εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων περνούσαν τα ευρωπαϊκά σύνορα μέσω της Ελλάδας και της βαλκανικής διαδρομής, έμπαιναν στην Ουγγαρία και με κάθε μέσο προσπαθούσαν να φθάσουν σε Αυστρία και Γερμανία.

Η Ουγγαρία επιχειρούσε με τη βία να καταστείλει το προσφυγικό αυτό ρεύμα, η ΕΕ βρίσκονταν μπροστά σε ένα τεράστιο ηθικό δίλημμα και τότε η Γερμανίδα Καγκελάριος Μέρκελ πήρε μια ιστορική απόφαση. Χωρίς να υπάρχει αρχικά κανένας έλεγχος, η Γερμανία άνοιξε τα σύνορά της και τότε είδαμε να εκτυλίσσονται σκηνές που θα μείνουν στην ιστορία. Τρένα γεμάτα πρόσφυγες, να φθάνουν στους γερμανικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς, όπου τους περίμεναν χιλιάδες πολίτες για να τους υποδεχθούν με χειροκροτήματα.

Από την ημέρα εκείνη, η Γερμανία έχει δεχθεί στο έδαφός της πάνω από 1,3 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός, ακόμη και για μια χώρα 80 εκατομμυρίων ανθρώπων και εύπορη όπως η Γερμανία.

Πολλά, ωστόσο, έχουν αλλάξει μέσα σε έναν χρόνο. Η πολιτική της Καγκελαρίου Μέρκελ -δηλαδή το άνοιγμα των συνόρων για τους πρόσφυγες και μετανάστες- αμφισβητείται από πάρα πολλούς όχι μόνον στη Γερμανία, αλλά και στην Ευρώπη. Το τεράστιο αυτό προσφυγικό ρεύμα έφερε τριγμούς στην κοινωνική συνοχή της γερμανικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας, όπου και πριν από το προσφυγικό ρεύμα ο ένας στους δέκα ήταν αλλοδαπός.

Τα ξενοφοβικά και ρατσιστικά κινήματα, όπως αυτό του Pegida, βρήκαν πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθεί μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα. Επίσης το ευρω-σκεπτικιστικό και ξενοφοβικό κόμμα “Εναλλακτική για τη Γερμανία” έχει καταφέρει να είναι πλέον η τρίτη δύναμη στις δημοσκοπήσεις.

Τον αρχικό ενθουσιασμό των Γερμανών για την άφιξη των προσφύγων στην πατρίδα τους έχει διαδεχθεί ο σκεπτικισμός, μετά και το κύμα τρομοκρατικών χτυπημάτων σε Γερμανία και Ευρώπη.

Σχεδόν οι επτά στους δέκα πιστεύουν τώρα ότι ήταν εσφαλμένη η πολιτική των ανοιχτών συνόρων της Άγκελα Μέρκελ. Αυτό και άλλα δημοσκοπικά δείγματα φανερώνουν μια συνεχιζόμενη πτώση της Καγκελαρίου, έναν χρόνο πριν τις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2017.

Η ίδια η Μέρκελ στην τελευταία της συνέντευξη -προτού αναχωρήσει για τις διακοπές της- σημείωσε πως η πολιτική της υπήρξε η σωστή και κυρίως η πιο ηθική. “Θα συνεχίσουμε” είπε “να βοηθούμε τους ανθρώπους που έρχονται από εμπόλεμες περιοχές και ζητούν τη βοήθεια μας εδώ στη Γερμανία”, ενώ επανέλαβε το σύνθημά της “θα τα καταφέρουμε”.

Βέβαια, εδώ και καιρό πια, η κατάσταση στα γερμανικά σύνορα είναι πολύ περιοσσότερο ελεγχόμενη από ότι ένα χρόνο πριν, στη Γερμανία γίνονται δεκτοί μόνον όσοι προέρχονται από εμπόλεμες περιοχές, όπως η Συρία και το Αφγανιστάν, γεγονός που οφείλεται και στο ότι έχουν κλείσει τα σύνορα βόρεια της Ελλάδας, αλλά και στην συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας.

Η Γερμανία πλέον έχει εισέλθει στη δεύτερη φάση, δηλαδή στην προσπάθεια ενσωμάτωσης των προσφύγων.

Κάθε Τετάρτη το Υπουργικό Συμβούλιο στο Βερολίνο ασχολείται με μια πτυχή του προσφυγικού και αναζητά λύσεις, ενώ για το προσεχές διάστημα το Υπουργείο Οικονομικών θα διαθέσει 9 δις ευρώ για την προσφυγική ενσωμάτωση.