Φραγκφούρτη: Επίθεση σε περαστικούς κοντά στην πόλη- 4 Τραυματίες
Γερμανία: Παράταση της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα- Μέχρι πότε ισχύει;
«Είναι μακριά η Γερμανία; Πώς είναι εκεί; Ο αδερφός μου έχει φτάσει ήδη. Λένε ότι εκεί θα μπορέσουμε να βρούμε δουλειά και σπίτι». Κάπως έτσι μας απαντούσαν τον περασμένο Αύγουστο οι πρώτοι πρόσφυγες που έφταναν στον Πειραιά. Η Γερμανία και άλλες χώρες του Βορρά έμοιαζαν σαν τον παράδεισο που θα σημάνει το τέλος τού ταξιδιού της προσφυγιάς, συνώνυμες της «κανονικής ζωής» που είχαν στερηθεί τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, έναν χρόνο μετά, πολλοί από τους πρόσφυγες που έφτασαν στη Γερμανία δεν έχουν ακόμη βρει έναν κανονικό ρυθμό ζωής, όπως διαπιστώνουμε μιλώντας με ακτιβιστές, αξιωματούχους της γερμανικής κυβέρνησης, φορείς και δασκάλους των «μαθημάτων καλωσορίσματος» (welcome classes) που συναντήσαμε κατά την επίσκεψή μας στο Βερολίνο, στο πλαίσιο του ενημερωτικού προγράμματος με θέμα «Μετανάστευση και ενσωμάτωση στη Γερμανία» του ομοσπονδιακού υπουργείου Εξωτερικών της χώρας.
Τα “μαθήματα καλωσορίσματος” και οι ελλείψεις δασκάλων
Τα «μαθήματα καλωσορίσματος» αποτελούν τις ειδικές τάξεις που η γερμανική κυβέρνηση έχει συστήσει από τις δεκαετίες που υποδεχόταν τους γκασταρμπάιτερ από Ελλάδα και Τουρκία, ώστε να μαθαίνουν γερμανικά οι μετανάστες και τα παιδιά τους. Στα μαθήματα αυτά διδάσκονται Γερμανικά, Αγγλικά και Μαθηματικά. Η ενσωμάτωση, άλλωστε, περνά μέσα από την ικανότητα του μη Γερμανού να μιλάει γερμανικά.
«Τα παιδιά ακόμα βρίσκονται στο ταξίδι της προσφυγιάς» μας λέει η κ. Φριντερίκε, δασκάλα των μαθημάτων αυτών ήδη από το 1985. Στο σχολείο της στο Κρόιτσμπεργκ του Βερολίνου λειτουργούν τέσσερις «τάξεις καλωσορίσματος» για παιδιά προσφύγων, κυρίως από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ. Το σχολείο είναι «transition school» (σχολείο μετάβασης), για παιδιά που μένουν ακόμη με τους γονείς τους σε προσωρινή εστία και περιμένουν το γερμανικό κράτος να τους εκδώσει όλα τα απαιτούμενα έγγραφα και στη συνέχεια να τους δώσει στέγη σε οποιοδήποτε σημείο της χώρας. Η συνεχής μετακίνηση και η αβεβαιότητα, σε συνδυασμό με την αναμονή και τη γραφειοκρατία, δεν βοηθούν στην ενσωμάτωση ούτε τους ενήλικους πρόσφυγες ούτε τα παιδιά τους, που ομολογουμένως μπορούν να προσαρμοστούν με την κατάλληλη φροντίδα πολύ πιο γρήγορα από τους ενήλικες.
Τα παιδιά με προτέρα σχολική εμπειρία μαθαίνουν σε 3 έως 6 μήνες Γερμανικά και μετά μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα σε κανονική τάξη, μαζί με Γερμανούς συμμαθητές τους, μας εξηγεί η δασκάλα, τονίζοντας ότι χρειάζεται να νιώσουν ότι το ταξίδι τελείωσε και ότι ανήκουν στην τάξη. Επιπλέον, πολλά από αυτά τα παιδιά έχουν βιώσει καταστάσεις που τους έχουν αφήσει ψυχικά ή σωματικά τραύματα. Μας λέει για έναν μαθητή από το Αφγανιστάν, που δεν μπορούσε να κάτσει με την πλάτη στην πόρτα και δεν άντεχε τους θορύβους, αλλά και για τις δυσκολίες που είχαν ώστε να παραπεμφθεί το παιδί σε παιδοψυχολόγο.
Οι δυσκολίες δεν αφορούν μόνο τις πληγές που αφήνει ο πόλεμος. Στο Βερολίνο, όπως μαθαίνουμε, υπάρχει έλλειψη δασκάλων, όχι μόνο για τα προσφυγόπουλα, αλλά για όλους τους μαθητές του Βερολίνου, Γερμανούς ή μη. Σε περιοχές όπως το Γουέντινγκ έκλεισαν σχεδόν τα μισά σχολεία, χωρίς όμως να έχουν μειωθεί οι μαθητές. Η ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας και το παρόν εργασιακό καθεστώς στην πραγματικότητα έχει διώξει τους Γερμανούς δασκάλους από το ομόσπονδο κρατίδιο του Βερολίνου, το οποίο έχει φτάσει να αναζητεί ακόμη και στην Ολλανδία ή την Πολωνία γερμανόφωνους πτυχιούχους, όχι απαραίτητα δασκάλους, που δουλεύουν αρχικά ως δόκιμοι για δύο χρόνια. Παράλληλα, υπάρχουν και δάσκαλοι που δεν θέλουν να διδάξουν σε τέτοιες τάξεις ή δυσκολεύονται να δεχτούν στην τάξη τους ένα παιδί που τελείωσε τα μαθήματα ενσωμάτωσης, φοβούμενοι ότι δεν θα μπορεί να ακολουθήσει την υπόλοιπη τάξη.
Την έλλειψη δασκάλων, καθώς και των απαραιτήτων κονδυλίων για την εφαρμογή από τους εκπαιδευτικούς των σχεδιασμών της κυβέρνησης παραδέχεται και ο Φρανκ Τέμπελ, αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών του Κοινοβουλίου για τη Μετανάστευση και την Ενσωμάτωση και βουλευτής του Die Linke. Υπάρχουν πολλοί πρόσφυγες που ακόμα περιμένουν να παρακολουθήσουν τα συγκεκριμένα μαθήματα, μας εξηγεί, ενώ πολλές φορές τα προσόντα τους και τα πτυχία τους δεν αναγνωρίζονται από το γερμανικό κράτος. «Οι άνθρωποι αρρωσταίνουν (ψυχικά και σωματικά) περιμένοντας να πάνε στα μαθήματα ενσωμάτωσης» τονίζει.
Και πού περιμένουν αυτοί οι άνθρωποι; Σε προσωρινές εστίες, όπως το παλιό αεροδρόμιο του Τέμπελχοφ στο Βερολίνο, όπου μένουν σε «δωμάτια» με πρόχειρα χωρίσματα, με ένα πανί για πόρτα και όπου ο μόνος χώρος να καθήσεις είναι η παλιά αίθουσα αναμονής, όπως μας διηγείται μια εθελόντρια. Οι χώροι αυτοί φυλάσσονται από σεκιουριτάδες, στην πλειονότητά τους Τούρκους δεύτερης γενιάς. Πρόκειται για παιδιά τα οποία το εκπαιδευτικό σύστημα διαχώρισε πρώτα, όπως μας επισημαίνουν. Η επιλογή των σεκιουριτάδων έγινε με την «ελπίδα» να μιλούν Αραβικά και να μπορούν να συνεννοηθούν με τους πρόσφυγες.
Η εκδίωξη των Αφγανών από την ενσωμάτωση
Σε αυτή την αίθουσα, λοιπόν, περίμεναν για μήνες για τα μαθήματα ενσωμάτωσης Αφγανοί και Σύροι, μέχρι που οι Αφγανοί αποκλείστηκαν, γιατί το γερμανικό κράτος επιμένει να θεωρεί ορισμένες περιοχές του Αφγανιστάν ασφαλείς. To αποτέλεσμα είναι οι Αφγανοί να μη θεωρούνται πια de facto πρόσφυγες και να κινδυνεύουν ακόμα και με απέλαση. Η εκδίωξή τους από τα μαθήματα προκάλεσε, όπως μας διηγείται εθελόντρια, αναταραχή στα κέντρα υποδοχής και συγκρούσεις μεταξύ Αφγανών και Σύρων, ενώ ο φόβος της απέλασης στο Αφγανιστάν έχει κάνει κάποιους να αναζητούν διακινητές που θα τους γυρίσουν παράνομα στο Ιράν!
Πολύχρονος αγώνας η αναγνώριση του πτυχίου
Ταυτόχρονα, η μη αναγνώριση των πτυχίων και των προσόντων τους τους ακινητοποιεί και τους καθιστά έρμαια της… ανθρωπιστικής βοήθειας. Σύμφωνα, μάλιστα, με στοιχεία του Ινστιτούτου του Βερολίνου για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη, το γερμανικό κράτος δεν γνωρίζει ακόμη ποιο είναι το επάγγελμα του κάθε πρόσφυγα. Από τους παλιότερους πρόσφυγες, μόνο το 10% έπιασε δουλειά ύστερα από έναν χρόνο και μετά από δέκα χρόνια είχαν βρει δουλειά οι μισοί, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου.
Η δυσκολία αποδοχής των προσόντων των νεοφερμένων σημαίνει εργασία εθελοντική και πρακτική άσκηση που διαρκεί… χρόνια. Σε μια προσπάθεια να σπάσουν αυτή την «καταδίκη στην απραξία», για γραφειοκρατικούς λόγους τις περισσότερες φορές, εξετάζεται αυτό τον καιρό η πρόταση του «συμβολαίου του ενός ευρώ», ώστε να μπορούν πρόσφυγες να απασχολούνται σε δουλειές πριν αναγνωριστούν τα προσόντα τους, με αμοιβές, όμως, κάτω του κατώτατου μισθού, γεγονός που θα έχει συνέπειες στην αγορά εργασίας εάν τελικά υιοθετηθεί.
Την ίδια ώρα, στην Ανατολική Γερμανία δεν βρίσκουν προσωπικό οι εταιρείες, ενώ σε όλη τη χώρα λείπουν πάνω από 1.000.000 εργαζόμενοι, παρά την ταυτόχρονη αύξηση της μετανάστευσης ειδικευμένων εργατών ή επιστημόνων από τις χώρες της Ε.Ε. που έχουν χτυπηθεί από τη λιτότητα, όπως οι Έλληνες.
Από την άλλη, οι αιτούντες άσυλο από τις χώρες των Βαλκανίων που τον περασμένο Σεπτέμβριο κρίθηκαν από τη Γερμανία ασφαλείς, βρέθηκαν μπροστά στην απέλαση. Βουλευτής του Die Linke μας αναφέρει μια τέτοια περίπτωση, με έναν Αλβανό φούρναρη του οποίου ο εργοδότης έψαχνε για δύο χρόνια υπάλληλο. Είχε απευθυνθεί μάλιστα στον βουλευτή της Περιφέρειάς του, γιατί δεν ήθελε να χάσει τον πολύτιμο εργαζόμενο που απειλούνταν με απέλαση, παρά το γεγονός ότι δούλευε και η γυναίκα του, μιλούσαν Γερμανικά και το παιδί τους πήγαινε στο σχολείο. Τελικά, ο εργοδότης ψάχνει ξανά φούρναρη…
Είναι η πραγματικότητα μαύρη για τους πρόσφυγες στη Γερμανία; Όχι, πιθανότατα είναι γκρι. Το πόσο σκούρο γκρι είναι, όμως, ορίζεται από το κατά πόσο οι «κανονισμοί» και η γραφειοκρατία υπακούν στις ανάγκες της πραγματικότητας και της ζωής των ανθρώπων, Γερμανών ή μη. Kαι φυσικά, κατά πόσο θα συνεχίσουν να υπάρχουν άνθρωποι σαν τη δασκάλα που γνωρίσαμε ή τους ακτιβιστές που στέκονται δίπλα στους ανθρώπους, όποια καταγωγή κι εάν έχουν.
Φραγκφούρτη: Επίθεση σε περαστικούς κοντά στην πόλη- 4 Τραυματίες
Γερμανία: Πρόστιμο εάν οδηγείτε με Μάσκα- Τι πρέπει να προσέξετε;